Czym jest i jak leczyć trądzik hormonalny?
Zastanawiasz się, czym jest trądzik hormonalny i co pomaga na tę dolegliwość? W tym artykule przedstawimy Ci najważniejsze informacje na temat dolegliwości, która dotyka zarówno dorosłych, jak i nastolatków. Dowiesz się również, jak postępować z trądzikiem hormonalnym, aby zlikwidować jego objawy oraz przyczyny.
Co to jest trądzik hormonalny?
Trądzik hormonalny jest postacią trądziku pospolitego. Dolegliwość ta dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn oraz dzieci. Choroba związana jest z działaniem układu wewnątrzwydzielniczego i okresowymi zmianami stężenia hormonów. W jej przebiegu dochodzi do zamknięcia ujść z mieszków włosowo-łojowych oraz gruczołów potowych. W języku potocznym zjawisko to określa się jako „zatkane” bądź też „zamknięte pory”. To rodzaj trądziku, którego główną przyczyną są zaburzenia w gospodarce hormonalnej organizmu.
Hormony odgrywają bowiem istotną rolę w regulacji wielu procesów fizjologicznych — w tym funkcjonowania skóry. Trądzik hormonalny może pojawić się zarówno u osób młodych, jak i w wieku dojrzałym. U części kobiet pierwsze objawy występują dopiero po 30.–40. roku życia, często w związku ze zmianami hormonalnymi lub zaburzeniami endokrynologicznymi.
Jak odróżnić trądzik hormonalny od innych typów trądziku?
Poznasz ten rodzaj trądziku po zmianach hormonalnych na twarzy. Zmiany skórne mają specyficzny charakter i umiejscowienie. W sytuacji ich zauważenia ważne, aby szybko skonsultować się z dermatologiem.
Charakterystyczne zmiany skórne i wypryski na twarzy
Zmiany pojawiają się głównie w dolnej części twarzy. Często są to głębokie, bolesne guzki i torbiele podskórne. Mogą się one nasilać przed menstruacją. Przy odróżnianiu trądziku hormonalnego od innych jego wariantów lokalizacja ma znaczenie — np. w przypadku trądziku różowatego zmiany obserwuje się głównie na centralnej części twarzy. Inny jest również charakter wyprysków.
Cykliczność trądziku hormonalnego u kobiet
U kobiet zauważalna jest też cykliczność. Nasilenie objawów może występować przed miesiączką. Jest to związane z wahaniami hormonalnymi. Nie jest to jednak regułą. Trądzik hormonalny może pojawić się również w wyniku zmian hormonalnych w czasie menopauzy lub w ciąży.
Występowanie innych nietypowych objawów
Inne nietypowe objawy oprócz zmian hormonalnych na twarzy to: nadmierne owłosienie, nagłe przybieranie na wadze, problemy z płodnością oraz nieregularne miesiączki towarzyszące trądzikowi. Wskazówką może być też oporność trądziku na standardowe leczenie. Trądzik hormonalny bardzo często nie zanika mimo stosowania preparatów przeciwtrądzikowych bez recepty.
Przyczyny trądziku hormonalnego
Pośród przyczyn zamknięcia porów skóry wymienić trzeba: nadmierną produkcję sebum, zakażenia bakteryjne mieszków włosowych i zalegający martwy naskórek. Sebum jest oleistą, woskowatą wydzieliną, którą wytwarzają znajdujące się w skórze gruczoły łojowe. Substancja ta powleka, nawilża i chroni skórę. Zabezpiecza ją również przed mikrourazami, przesuszeniem, a także mikroorganizmami. Zasadniczą przyczyną występowania trądziku hormonalnego u dorosłych kobiet, mężczyzn i dzieci jest też zmiana składu frakcji lipidowej (frakcja lipidowa to grupa lipidów we krwi, których celem jest transport cholesterolu i innych tłuszczów do komórek organizmu).
Jakie hormony wpływają na stan skóry?
Najważniejsze hormony, które mają wpływ na stan skóry to:
- androgeny,
- progesteron,
- estrogen,
- insulina i
- IFG-1.
Androgeny to najważniejsze hormony, które wpływają na wytwarzanie sebum i powstawanie trądziku. Zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Nadmierna ich produkcja wywołuje tak zwany trądzik hormonalny androgenny.
Progesteron natomiast wpływa na nasilenie menstruacji i zwiększoną produkcję sebum. Nasila to ilość produkowanej wydzieliny i sprzyja zwiększonemu ryzyku powstawania wyprysków na twarzy. Estrogen z kolei to ważny żeński hormon. Także wpływa na sebum, zmniejszając jego produkcję. Kiedy dochodzi do obniżenia poziomu estrogenów w organizmie — na przykład przed miesiączką lub w okresie menopauzy — wpływa negatywnie na skórę.
Insulina bierze udział w dojrzewaniu gruczołów łojowych skóry, a także w produkcji androgenów. Z tego powodu jej podwyższony poziom ma wpływ na zaostrzenie trądziku bądź też jego pojawienie się w dorosłości.
Diagnostyka – jak rozpoznać trądzik hormonalny?
Na skórze pojawiają się liczne zmiany chorobowe. Na ich obszarze rozwija się często stan zapalny. Zmiany te obejmują nie tylko twarz. Nierzadko widoczne są również na szyi, ramionach, plecach i klatce piersiowej. Stają się one bolesne i ulegają zaczerwienieniu.Diagnostyka opiera się na dostrzeżeniu symptomów, takich jak: krosty (guzy skórne o średnicy od dwóch do pięciu milimterów wypełnione ropą), torbiele (podskórne cysty wypełnione płynem), grudki (tkanka wyniosła ponad powierzchnię skóry o średnicy do 5 mm). Bardzo istotne w leczeniu trądziku hormonalnego jest szybkie rozpoznanie choroby. Po zauważeniu zmian i wizycie u lekarza zalecane są przez niego dodatkowe badania.
Rola badań hormonalnych przed rozpoczęciem leczenia
Osoby z trądzikiem hormonalnym otrzymują zlecenie na następujące badania:
- testosteron całkowity,
- testosteron wolny,
- dehyroepiandrosteron (DHEA),
- hormony tarczycy (tyreotropina — TSH, tyroksyna),
- prolaktyna,
- hormon folikulotropowy (FSH),
- hormon luteotropowy,
- insulina.
Badania te przeprowadza się w laboratorium w godzinach porannych. U kobiet ważny jest dzień cyklu miesiączkowego. Test polega na pobraniu próbki krwi. Wyniki badań dostępne są zwykle na następny dzień roboczy.
Jak leczyć trądzik hormonalny i wypryski na twarzy?
Co na trądzik hormonalny pomaga w największym stopniu? Warto pamiętać o zasadach żywienia, odpowiednim trybie życia oraz stosowaniu kosmetyków dedykowanych skórze trądzikowej.
Dieta na trądzik hormonalny
Prawidłowo zbilansowana dieta ma bezpośredni wpływ na kondycję i wygląd skóry. W przypadku trądziku hormonalnego jadłospis powinien dostarczać witamin A, C, E, z grupy B oraz minerałów takich jak cynk i selen – składników wspierających regenerację naskórka i utrzymanie jego prawidłowych funkcji ochronnych. Warto unikać produktów wysoko przetworzonych, potraw o dużej zawartości ostrych przypraw, dań typu fast food oraz żywności o wysokim indeksie glikemicznym, które mogą nasilać procesy zapalne i zaburzać równowagę gospodarki hormonalnej.
Tryb życia
Aktywność fizyczna wspiera regulację poziomu hormonów i redukcji stresu. Ponadto ważny jest siedmio- lub nawet dziewięciogodzinny sen. Spore znaczenie ma też higiena zdrowia psychicznego. Utrzymanie równowagi między pracą a odpoczynkiem także sprzyja regeneracji układu nerwowego i poprawia odporność organizmu.
Rekomendowane kosmetyki
W leczeniu trądziku hormonalnego nieocenione okazują się kosmetyki dedykowane skórze trądzikowej.
Formuła została opracowana z myślą o skutecznym wsparciu skóry trądzikowej oraz skłonnej do niedoskonałości. Połączenie olejku z drzewa herbacianego i olejku goździkowego odpowiada za redukcję nadmiaru sebum i zmniejszenie widoczności zmian skórnych. Ekstrakt z wrotyczu działa łagodząco, a kompleks kwasu azelainowego i kwasu migdałowego rozjaśnia przebarwienia potrądzikowe.
W składzie znajduje się również ekstrakt z wąkroty azjatyckiej, który poprawia koloryt i minimalizuje zaczerwienienia. Cynk PCA wspiera regenerację i działa kojąco. Natomiast skoncentrowany kompleks 15 aminokwasów zapewnia intensywne nawilżenie oraz wygładzenie powierzchni skóry. Regularne stosowanie produktu pozwala uzyskać miękkość, gładkość i poprawę ogólnego wyglądu cery.
To krem do twarzy, szyi i dekoltu stworzony z myślą o codziennej pielęgnacji. Szczególnie dla cer wymagających intensywnego odżywienia i regeneracji. Koenzym Q10 odpowiada za poprawę kolorytu oraz ochronę przed stresem oksydacyjnym, a wysoka zawartość ekstraktów roślinnych wspiera długotrwałe nawilżenie skóry. Witamina B12 neutralizuje zaczerwienienia i nadaje subtelny różowy odcień (niewidoczny po aplikacji). Działa przy tym łagodząco i odżywczo.
Kompozycja skwalanu, ceramidów i oleju arganowego redukuje szorstkość i przywraca gładkość oraz miękkość. Zawartość dziesięciu ekstraktów z grzybów wykazuje działanie rozjaśniające i wspiera redukcję pierwszych oznak starzenia. Skoncentrowany kompleks 15 aminokwasów intensywnie odżywia, a peptydy stymulują procesy odpowiedzialne za poprawę jędrności i elastyczności skóry. Ekstrakt z wąkroty azjatyckiej dodatkowo koi i minimalizuje podrażnienia.
Formuła pozbawiona kompozycji zapachowych sprawia, że produkt jest odpowiedni również dla skóry wrażliwej. Regularne stosowanie zapewnia wyraźną poprawę kondycji cery i nadaje jej aksamitne wykończenie.
ENZYME MULTI REPAIR INTENSIVE PROGRAM
To dwumiesięczny program pielęgnacyjny łączący biostymulującą maskę enzymatyczną oraz złoty aktywator Youth Elixir. Został opracowany z myślą o profesjonalnej pielęgnacji skóry twarzy, szyi i dekoltu. Szczególnie dojrzałej, odwodnionej, pozbawionej elastyczności, z pierwszymi oznakami starzenia lub wymagającej wsparcia w regeneracji.
Maska enzymatyczna działa wielokierunkowo: wygładza, poprawia jędrność i sprężystość skóry, wspiera odbudowę bariery hydrolipidowej, a jednocześnie pomaga usuwać nadmiar sebum i zanieczyszczenia. Dzięki temu wspomaga również pielęgnację cery, redukując szary koloryt i efekt nadmiernego błyszczenia.
Unikalna kompozycja peptydów, aminokwasów i antyoksydantów – w tym Amino Acid Power Complex z 15 rodzajami aminokwasów – dostarcza skórze niezbędnych składników odżywczych i energii. Antyoksydant Biocell SOD łagodzi i wspiera ochronę przed stresem oksydacyjnym, a Munapsys™ stanowi bezpieczną alternatywę dla toksyny botulinowej. Pomaga on w redukcji zmarszczek mimicznych.
Youth Elixir stymuluje syntezę kolagenu, poprawia elastyczność, tonizuje oraz wspiera nawilżenie skóry. Stosowany w duecie z maską intensyfikuje jej działanie, oddziałując na głębsze warstwy skóry.
FAQ — najczęstsze pytania i odpowiedzi
- Co na trądzik hormonalny jest najbardziej skuteczne?
Najlepsze efekty przynosi połączenie kilku elementów: zbilansowanej diety, zdrowego trybu życia, kontroli gospodarki hormonalnej oraz regularnego stosowania odpowiednich kosmetyków. Preparaty powinny łączyć działanie regulujące sebum, łagodzące i regenerujące. Przykładem są produkty kosmetyczne, takie jak: ACNE KILLER POWDER, ENERGY PINQ CREAM czy ENZYME MULTI REPAIR INTENSIVE PROGRAM.
- Jak odróżnić trądzik hormonalny od innych typów trądziku?
Charakterystyczne jest występowanie głębokich, bolesnych zmian – guzków i torbieli – głównie w dolnej części twarzy. Z tendencją do nasilania się przed miesiączką. Dodatkową wskazówką mogą być inne objawy, takie jak nadmierne owłosienie, wahania wagi czy brak reakcji na standardowe leczenie.
- Czy trądzik hormonalny może pojawić się po 30. lub 40. roku życia?
Tak. U wielu osób, które nie miały problemów z cerą w młodości, trądzik hormonalny pojawia się dopiero w wieku dojrzałym. Wynika to z wahań poziomu hormonów, m.in. w okresie przed menopauzą czy podczas ciąży.
- Jakie hormony wpływają na rozwój trądziku hormonalnego?
Najważniejszą rolę odgrywają androgeny, progesteron, estrogen, insulina oraz IGF-1. Nadmiar androgenów i progesteronu sprzyja nadprodukcji sebum. Natomiast spadek estrogenów może pogarszać kondycję skóry.
- Dlaczego w diagnostyce trądziku hormonalnego wykonuje się badania krwi?
Badania hormonalne pozwalają określić poziom istotnych hormonów i wykryć zaburzenia w ich gospodarce. Wykonuje się je w godzinach porannych, a u kobiet istotny jest dzień cyklu miesiączkowego. Wyniki pomagają dobrać skuteczną strategię leczenia.
Doświadczona kosmetolog z pasją do zdrowej i pięknej skóry. Specjalizuje się w terapii trądziku, indywidualnej pielęgnacji oraz nowoczesnych zabiegach kosmetologicznych. Zawsze stawia na zdrowe i holistyczne podejście oraz edukację Klienta.